WEKSEL

Na czym polega „niezupełność” weksla in blanco?

Niezupełność weksla in blanco ma charakter stopniowalny, tj. weksel in blanco może być mniej lub bardziej „niezupełny”. Poziom tej niezupełności jest zasadniczo dowolny. Należy jednak zaznaczyć, że bezspornie na minimalną treść weksla in blanco musi się składać podpis dłużnika wekslowego.

W doktrynie pojawiły się głosy, że minimalna treść weksla in blanco powinna obejmować również nazwę „weksel” w samej treści dokumentu. Element ten ma być konieczny dla ustalenia, że po stronie sygnatariusza istniała wola zobowiązania się wekslowo. Do 2007 r. znaczenie tej kwestii było ograniczone, bowiem weksle były na ogół wystawiane na blankietach urzędowych, które zawierały już w swojej treści słowo „weksel”. Obecnie urzędowe blankiety wekslowe nie są już emitowane (od 2007 r.), a do wystawienia weksla in blanco może dojść przez podpisanie czystej kartki papieru. W związku z tym istnieje niebezpieczeństwo, że na kartce opatrzonej jedynie podpisem, złożonym w innym celu aniżeli zaciągnięcie zobowiązania wekslowego, dopisana zostanie treść weksla. Przeciwnicy uznania, że słowo „weksel” wchodzi w skład minimalnej treści weksla in blanco, wskazują, że ustawa nie czyni rozróżnienia między elementami, które zgodnie z art. 1 i 101 Prawa wekslowego winny składać się na treść weksla (z wyjątkiem podpisu dłużnika wekslowego). W dalszej kolejności argumentuje się, że w razie dopisania tekstu weksla nad podpisem złożonym w innym celu sygnatariuszowi będzie przysługiwał zarzut braku woli zaciągnięcia zobowiązania wekslowego skuteczny względem każdego posiadacza.

Nie rozstrzygając tych wątpliwości, można z pełnym przekonaniem stwierdzić, że użycie nazwy „weksel” w treści samego dokumentu wekslowego, zwiększy bezpieczeństwo i pewność stosowania weksli in blanco w praktyce, ograniczając ewentualne nadużycia. Zastosowanie nazwy „weksel” w treści dokumentu jest w szczególności korzystne z perspektywy wierzyciela, zwłaszcza gdy wpisał ją dłużnik. W ten sposób bowiem wyłączone, a przynajmniej zminimalizowane, zostanie ryzyko podnoszenia przez dłużnika zarzutu braku zamiaru zaciągnięcia zobowiązania wekslowego. Czynność ta jest tym bardziej uzasadniona, że wystawienie weksla niezupełnego bez użycia słowa „weksel” prowadzi do zmian w rozkładzie ciężaru dowodu, bowiem wystawieniu takiego dokumentu nie towarzyszy domniemanie, że podpisujący działał z zamiarem zaciągnięcia zobowiązania wekslowego.

Należy zastanowić się, brak jakich składników decyduje o tym, czy mamy do czynienia z wekslem niezupełnym w rozumieniu Prawa wekslowego. W nauce przedmiotu niezupełność weksla in blanco jest rozumiana dwojako. W pierwszym rozumieniu weksel niezupełny zawiera podpis, ale nie ma wszystkich elementów niezbędnych dla jego ważności, określonych w art. 1 lub 101 Prawa wekslowego. W drugim ujęciu niezupełność weksla in blanco oznacza stan, w którym weksel zawiera wszelkie elementy konieczne, ale nie ma jeszcze pełnej treści, jaką zamierzają mu nadać strony.

Za J. Jastrzębskim należy stwierdzić, że wobec niemożności rozstrzygnięcia tego zagadnienia w świetle wykładni językowej art. 10 Prawa wekslowego, ze względów praktycznych i celowościowych niezupełność należy pojmować zarówno w kategoriach obiektywnych – z punktu widzenia wymagań ustawy, jak i subiektywnych – z perspektywy zamiarów stron, przy czym kwalifikacja drugiego przypadku jako weksla in blanco możliwa jest jedynie w razie pozytywnego ustalenia, iż strony przy jego wydaniu zawarły porozumienie co do przesłanek i sposobu oznaczenia brakujących elementów fakultatywnych. Nie istnieją bowiem w tym zakresie podstawy do czynienia jakichkolwiek domniemań faktycznych.

Agata Łapińska

Absolwent Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego. Ukończyła Aplikację Adwokacką w Warszawie. Specjalizuje się w prawie cywilnym i budowlanym. Biegle posługuje się językiem angielskim.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.

Back to top button
Używamy plików cookie, aby analizować nasz ruch. Klikając „Akceptuję”, wyrażasz zgodę na używanie przez nas plików cookie.
Akceptuję
Nie akceptuję