Z tego artykułu dowiesz się na czym polega mechanizm pozyskiwania kapitału od konsumentów za pomocą weksli przez firmy takie jak Aforti i Assay oraz inne podobne firmy, a także najnowszych działaniach, jakie w tej sprawie podejmuje UOKiK.
W ostatnich latach wiele podmiotów oferowało możliwość inwestowania pieniędzy w formie wpłaty kapitału, w zamian za którą inwestor otrzymywał weksel oraz zobowiązanie do zapłaty odsetek. Od strony dokumentów mechanizm ten przyjmuje różne formy, ale model pozyskiwania kapitału przez te podmioty jest podobny (przykładowo: w przypadku spółek z grupy Aforti – dominowały „umowy pożyczki”, do których wystawiane były weksle in blanco; w przypadku Assay – zastosowanie znajdowały raczej „porozumienia wekslowe” bez tytułowania ich pożyczkami, do których wystawiane były weksle zupełne z konkretnie oznaczonymi kwotami i terminami płatności). Przedmiotowa akwizycja zebrała nader obfity plon, również wśród osób posiadających duże doświadczenie biznesowe.
Charakterystyczne dla modelu finansowania ww. spółek było pozyskiwanie w ten sposób kapitału od konsumentów, tj. z prywatnego majątku osób fizycznych. Realizacja tych weksli z nadejściem terminu ich płatności nie była jednak w żaden sposób gwarantowana. Krótko mówiąc, przyjęty mechanizm dopuszczał ewentualność, że w razie problemów finansowych spółki prywatny inwestor może po prostu nie otrzymać zwrotu swoich środków. W ten sposób ryzyko finansowe prowadzonej przez ww. firmy działalności zostało de facto przerzucone właśnie na indywidualnych inwestorów. Omawiany model działania jest wysoce kontrowersyjnyrównież i z tego powodu, że weksle własne zgodnie ze swoją ideą nie są instrumentami inwestycyjnymi, ale pełnią rolę przyrzeczenia zapłaty. Tym samym dochodziło do posłużenia się wekslami niezgodnie z ich funkcją.
W dniu 5 marca 2024 r. został wydany komunikat prasowy Prezesa UOKiK, w którym poinformował on o nałożeniu kar na spółki z grupy Assay, a także inną spółkę Dziesiątka Finance ze Świdnicy. Inne postępowania, prowadzone przez UOKiK w związku z tym modelem działania, dotyczą m.in. spółek Credit Royale oraz CK Investments. W sierpniu 2023 r. Prezes UOKiK uznał, że prawo naruszała spółka Aforti Holding. W 2022 r. zostały wydane decyzje dotyczące BREWE Leasing oraz Funduszu Hipotecznego Yanok. Dla porządku należy w tym miejscu zaznaczyć, że decyzje zapadłe w ww. sprawach nie są prawomocne, ponieważ podmioty te złożyły odwołania.
Komunikat prasowy Prezesa UOKiK zawierający informację o nałożeniu kar na spółki z grupy Assay
Nie są to oczywiście wszystkie podmioty, które posługiwały się wekslami w celu gromadzenia funduszy na swoją działalność. Problem jest szeroki, a jego skala cały czas jest odkrywana. O skali zjawiska świadczyć może okoliczność, że na stronie UOKiK (https://finanse.uokik.gov.pl/faq/) udzielającej odpowiedzi na często zadawane pytania tematyka weksli inwestycyjnych obejmuje całą zakładkę „inwestycje alternatywne”. Takie szczególne miejsce na ww. stronie UOKiK zajmują jedynie pytania dotyczące nieautoryzowanych transakcji, upadłości banku oraz kredytów frankowych.
